Ολα τα χρησιμοποιείς και σε χρησιμοποιούν.
Να είσαι χρηστικός και να φθείρεσαι όπως ορίζει
η φύση σου. Να είσαι δοτικός. Κανείς δε μπορεί να
σου πάρει τίποτα, μόνο τη γεύση σου. Οσο περισσότερο
δίνεσαι, τόσο υπάρχεις. Οσο αφήνεσαι, τόσο μεγαλώνεις.
...Ολα είναι μικρά και περαστικά. Μόνο ένα είναι μεγάλο.
Το νόημα τους..
Λιώσε, πριν μορφοποιηθείς. Τίποτα δε σου ανήκει.
Μόνο το ταξίδι.

Πέμπτη 6 Μαΐου 2010

ΣΠΑΡΤΑΘΛΟN


Το «Σπάρταθλον» είναι ο ιστορικότερος και διασημότερος ελληνικός αγώνας ultra running. Κάθε Σεπτέμβριο δρομείς από όλο τον κόσμο καταφθάνουν στην Ελλάδα για να πραγματοποιήσουν κάτι σαν όνειρο. Η αίγλη της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και μυθολογίας μαγνητίζει ανθρώπους από κάθε γωνιά του πλανήτη. Και φυσικά ποιος δεν θα ήθελε να αναβιώσει προσωπικά την περίφημη πορεία του ημεροδρόμου Φειδιππίδη από την Αθήνα μέχρι τη Σπάρτη, έστω κι αν τώρα είναι δύσκολο να πιστοποιηθεί ιστορικά η ακριβής πορεία που ακολούθησε πριν από 2500 χρόνια. Παραμένει το γεγονός ότι ο Φειδιππίδης χρειάστηκε σχεδόν δύο ημέρες για να διανύσει τη απόσταση ανάμεσα στις δύο πόλεις και ο θρύλος του συνεπαίρνει τους ανά τον κόσμο υπερμαραθωνοδρόμους. Σίγουρα το Σπάρταθλον αποτελεί μια από τις πλέον πετυχημένες αναβιώσεις ιστορικού γεγονότος στη σύγχρονη ιστορία του αθλητισμού.


Όλα ξεκίνησαν το 1982, όταν ένας Βρετανός ελληνολάτρης και μελετητής της ελληνικής ιστορίας, αποφάσισε να διαπιστώσει ο ίδιος την ακρίβεια της πληροφορίας που μετέφερε ο Ηρόδοτος στην ιστορία του: μπορεί ένας άνθρωπος να διανύσει σε μία (έως δύο) μέρα απόσταση 250 χιλιομέτρων? Όπως αναφέρει ο «πατέρας» της ιστορίας, το 490 π.Χ. όταν τα αμέτρητα Περσικά στρατεύματα του Ξέρξη πίεζαν ασφυκτικά το στρατό των Αθηναίων, ο Μιλτιάδης αποφάσισε να ζητήσει άμεσα ενισχύσεις από τους Σπαρτιάτες. Για το λόγο αυτό και καθώς τα χρονικά περιθώρια ήταν αφάνταστα στενά, κλήθηκε ένας ημεροδρόμος (αγγελιαφόρος) να τρέξει να ζητήσει ενισχύσεις από τη Σπάρτη. Ένας στρατιώτης ονόματι Φειδιππίδης ανέλαβε αυτή τη σχεδόν ακατόρθωτη αποστολή και όχι μόνο τα κατάφερε να φτάσει σε μία μέρα αλλά και οι γυμνασμένοι και ετοιμοπόλεμοι Λάκωνες έφτασαν στο Μαραθώνα εξίσου έγκαιρα με τη γνωστή συνέχεια. Επρόκειτο για ένα κατόρθωμα που έμεινε στην ιστορία και καταγράφηκε από τον Ηρόδοτο, ο οποίος έζησε αρκετά χρόνια αργότερα και έγραψε αυτά που άκουσε κι ο ίδιος από τα στόματα των γεροντότερων. Ο θρύλος του Φειδιππίδη πέρασε στην ιστορία.

Το 1982, ο βρετανός σμήναρχος της RAF John Foden, έχοντας διαβάσει τον Ηρόδοτο, θέλησε από περιέργεια και ενδιαφέρον να ελέγξει την αλήθεια της πληροφορίας που είχε διαβάσει και ξαναδιαβάσει στο βιβλίο του μεγάλου ιστορικού της αρχαιότητας. Ο μόνος τρόπος για να το μάθει ήταν απλά να το προσπαθήσει ο ίδιος, αφού συμπτωματικά ήταν και δρομέας μεγάλων αποστάσεων. Έτσι, φτάνει στην Αθήνα στις αρχές Οκτωβρίου εκείνης της χρονιάς, μαζί με άλλους τέσσερις συναδέλφους του και γίνεται δεκτός με ενθουσιασμό από τα μέλη της βρετανικής παροικίας, που του παρέχουν κάθε βοήθεια στο εγχείρημά του. Έχοντας καταστρώσει ένα σχέδιο διαδρομής όσο το δυνατόν ταυτόσημης με εκείνη που περιγράφει ο Ηρόδοτος, ξεκινούν στις 8 Οκτωβρίου τη μεγάλη πρόκληση. Μετά από 36 ώρες, την επομένη 9 Οκτωβρίου ο Foden φτάνει στη Σπάρτη, μπροστά στο άγαλμα του Λεωνίδα. Ο John Scholten, συνάδελφος του Foden και ένας από τους τρεις που έτρεξαν τη διαδρομή είχε φτάσει μιάμιση ώρα νωρίτερα (34.30) ενώ ο John McCarthy τερματίζει σε κάτι λιγότερο από 40 ώρες. Ο Foden και η παρέα του μόλις είχαν αποδείξει ότι η πληροφορία του Ηρόδοτου ήταν αληθινή! Πράγματι, ένας άνθρωπος μπορεί να καλύψει 250 χιλιόμετρα σε δύο μέρες.

Μετά την επιτυχία του εγχειρήματος, ο πρωτεργάτης Foden άρχισε να οραματίζεται την καθιέρωση ενός αγώνα που θα έφερνε στην Ελλάδα δρομείς απ όλα τα μέρη του κόσμου για να τρέξουν στα ίχνη του αρχαίου ημεροδρόμου. Εκείνη την εποχή βέβαια ήταν εξαιρετικά τολμηρή μια τέτοια ιδέα. Ωστόσο έγιναν όλες οι απαραίτητες προετοιμασίες για να γίνει ο πρώτος αγώνας την επόμενη χρονιά. Φυσικά θα έπρεπε να προσδιοριστεί με ακρίβεια αλλά και πειστικότητα η διαδρομή του αγώνα που θα έπαιρνε την ονομασία Σπάρταθλον (ο άθλος της Σπάρτης).

Ο Φειδιππίδης το 490 πΧ ακολούθησε μια διαδρομή, η οποία καταγράφηκε με σχετική ακρίβεια, ώστε να μπορεί να μεταφερθεί σε κάποιο βαθμό στη σύγχρονη πραγματικότητα, προσαρμοσμένη πάντα στο υπάρχον δίκτυο δρόμων. Φυσικά δεν θα μπορούσε να γίνει λόγος για ίχνη αρχαίων δρόμων, αφού στο πέρασμα του χρόνου οι δρόμοι αυτοί είτε εξαφανίστηκαν είτε ξαναχαράχτηκαν και οι μακρινοί απόγονοί τους του πρόσφατου παρελθόντος επικαλύφθηκαν από το οδόστρωμα των σύγχρονων δρόμων. Το μόνο που έμεινε μετά από 2500 χρόνια είναι η περιγραφή των τόπων που βρίσκονταν πάνω στη διαδρομή τους. Ο Φειδιππίδης σύμφωνα με την περιγραφή του Ηρόδοτου διέτρεξε 1140 στάδια, δηλαδή 246 χιλιόμετρα. Άρα η διαδρομή που επέλεξε ο Foden ταίριαζε τουλάχιστον στο ανάπτυγμά της. Επιπλέον, σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία και διάφορες αναγωγές στο σύγχρονο ημερολόγιο, ο άθλος του ημεροδρόμου πραγματοποιήθηκε την τελευταία Παρασκευή του μήνα Σεπτέμβριου. Οπότε εξαρχής προσδιορίστηκαν τόσο το μήκος της διαδρομής, όσο και ο χρόνος τέλεσης του Σπάρταθλου.

Όπως τελικά καταγράφηκε στη σύγχρονη ιστορία, συνοπτικά η διαδρομή που ακολούθησε ο Φειδιππίδης ξεκινώντας από την Αθήνα ήταν η εξής: ακολούθησε την αρχαία Ιερά Οδό μέχρι την Ελευσίνα. Ύστερα ακολούθησε τη Σκειρωνία Οδό, έναν επαρχιακό δρόμο στις πλαγιές των Γερανείων Ορέων, που περνούσε από τα Μέγαρα (Μεγαρίδα) και έφτανε μέχρι την αρχαία Κόρινθο διαμέσου των Ίσθμιων. Μετά πέρασε από την αρχαία Νεμέα και αφού απέφυγε την επικράτεια του Άργους, η οποία δεν είχε συμμαχία με την Αθήνα, κατευθύνθηκε προς τον ορεινό όγκο μεταξύ Αργολίδας και Αρκαδίας, ανέβηκε το Λύρκειο Όρος, όπου σύμφωνα με το θρύλο πια συνάντησε το θεό Πάνα και κατεβαίνοντας από το βουνό τράβηξε προς την Τεγέα, μια τοποθεσία που αναφέρεται από τον Ηρόδοτο στην αφήγησή του και τέλος συνέχισε με νότια κατεύθυνση προς τη Σπάρτη.

Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΣΠΑΡΤΑΘΛΟΥ

Σε σχέση με τη διαδρομή του Φειδιππίδη, ο Foden προσδιόρισε (και έτρεξε εξάλλου) τη διαδρομή του Σπαρτάθλου ως εξής:
Η εκκίνηση δίνεται κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης στις 7 το πρωί. Οι δρομείς ακολουθούν την οδό Αποστόλου Παύλου, περνούν από την πλατεία Αγίων Ασωμάτων και φτάνουν στο ύψος της Ιεράς Οδού, την οποία ακολουθούν μέχρι το Δαφνί. Διασχίζουν την εθνική οδό Αθηνών – Κορίνθου και συνεχίζουν προς το Σκαραμαγκά (αρχαίος όρμος Αμφιάλης) και την Ελευσίνα. Περνούν μέσα από την κεντρική οδό της ιστορικής πόλης και ακολουθώντας την παλιά οδό Αθηνών – Κορίνθου, περνούν από το Λουτρόπυργο, τη Νέα Πέραμο, τα Μέγαρα, την Κινέττα, τους Αγίους Θεοδώρους και φτάνουν τελικά στη Γέφυρα του Ισθμού (78,5 km).

Περίπου 2,5 km μετά τη Γέφυρα στρίβουν αριστερά, περνούν από τα Εξαμίλια, διασταυρώνονται με την Εθνική οδό Κορίνθου – Τριπόλεως και κατευθύνονται προς την Αρχαία Κόρινθο. Συνεχίζουν σε αγροτικούς δρόμους κακής βατότητας μέσα στον Κορινθιακό κάμπο, για να φτάσουν στον Άσσο, ένα χωριό που έχει αναπτύξει ιδιαίτερη συναισθηματική σχέση με το Σπάρταθλον, αφού έχει μετονομάσει τον κεντρικό του δρόμο τιμώντας τον Φειδιππίδη. Οι δρομείς συνεχίζουν προς το Ζευγολατιό και από εκεί, ανηφορίζουν και κατηφορίζουν σε μονοπάτια στις πλαγιές των λόφων μέχρι να φτάσουν στην αρχαία Νεμέα (124 km).

Ακολουθώντας πάντα χωματόδρομους προχωρούν προς το Μαλανδρένι της Αργολίδας, έχοντας περάσει από ένα εξαιρετικά κακοτράχαλο τμήμα της διαδρομής. Ακολουθεί η Στέρνα και τα Λύρκεια, όπου το χωριό έχει ολονύχτια γιορτή, προς τιμή των Σπαρταθλητών. Μπροστά από τους δρομείς υψώνεται το Λύρκειο όρος (πάνω από το τμήμα του εθνικού δρόμου που περνά με σήραγγα μέσα από το βουνό), που με 1200 μέτρα υψόμετρο αποτελεί το νυχτερινό εφιάλτη τους. Αφού περάσουν το χωριό Καπαρέλι, ο δρόμος αρχίζει τις πρώτες «κορδέλες» του πλησιάζοντας στο βουνό. Πριν από μερικά χρόνια ασφαλτοστρώθηκαν 5 km διαδρομής αυτού του δρόμου στη διάρκεια των έργων κατασκευής της Σήραγγας Αρτεμισίου.

Οι δρομείς ανηφορίζουν σχεδόν μέχρι την κορυφή του βουνού μέσα στη νύχτα, με τη βοήθεια ατόμων που έχουν το ρόλο του οδηγού φωτίζοντας και υποδεικνύοντας τη σωστή διαδρομή, που χάνεται μέσα στους βράχους και τους θάμνους της πλαγιάς, παρά τη σηματοδότηση που υπάρχει. Μετά την κορυφή κατηφορίζουν προς το χωριό Σάγκας (164,3 km), το πρώτο χωριό που συναντά η διαδρομή στην Αρκαδία. Τα 10 km που χωρίζουν τα Λύρκεια από το Σάγκα, αποτελούν τη μεγαλύτερη πρόκληση του αγώνα και αναγκάζουν πολλούς αθλητές σε εγκατάλειψη. Πάντως για όσους καταφέρουν να φτάσουν μέχρι τη Νεστάνη (168 km) υπάρχει και το πιο χαρακτηριστικό όριο αποκλεισμού, στις 24:30 ώρες από την εκκίνηση.

Από τη Νεστάνη κατευθύνονται νότια προς το Ζευγολατιό (Αρκαδίας) και παρακάμπτοντας την Τρίπολη φτάνουν στην ιστορική Τεγέα ή Αλέα (195 km). Στο δρόμο πλέον που ενώνει την Τρίπολη με τη Σπάρτη περνούν τα χωριά Καμάρι και Μανθυραία, για να ξεκινήσει μια ακόμα ανάβαση 30 km, αυτή τη φορά στον Πάρνωνα, με μια υψομετρική διαφορά 300-400 μέτρων, για να φτάσουν στα 900 μέτρα υψόμετρο. Οι περισσότεροι αθλητές σ αυτό το τμήμα της διαδρομής βρίσκονται ημέρα πλέον και οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα αντίξοες, αν υπολογίσει κανείς ότι πέρα από το γεγονός ότι ήδη τρέχουν περισσότερες από 24-30 ώρες, το τοπίο είναι εντελώς γυμνό και σε συνδυασμό με τον ανήφορο έχουν να αντιμετωπίσουν και τη ζέστη. Στο 225 km αρχίζει ο κατήφορος για τη Σπάρτη και ο δρόμος κατευθύνεται στην κοιλάδα του Ευρώτα. Στο χωριό Βουτιάνοι (236 km) υπάρχει πια οπτική επαφή με την πόλη της Σπάρτης.

Στατιστικά, μόνο το ένα τρίτο περίπου των αθλητών που παίρνει εκκίνηση στην Αθήνα καταφέρνει να φτάσει στον τερματισμό. Το όριο εγκυρότητας για τον τερματισμό του Σπαρτάθλου είναι οι 36 ώρες κι αυτό αποτελεί και τον πρώτο στόχο του κάθε δρομέα που αποφασίζει να συμμετάσχει στον αγώνα για πρώτη φορά. Οι νικητές του αγώνα δεν παίρνουν χρηματικά έπαθλα παρά μόνο ένα στεφάνι από αγριελιά και λίγο νερό από τη γη της Λακωνίας. Ο κώδικας επικοινωνίας των Σπαρταθλητών, οδηγεί όσους καταφέρνουν να τερματίσουν τον αγώνα στο άγαλμα του Λεωνίδα για να φιλήσουν τα πόδια του μεγάλου πολεμιστή της αρχαιότητας. Είναι η πιο συγκινητική στιγμή του αγώνα και κάτι σαν χρέος τιμής για όλους τους δρομείς του Σπαρτάθλου.

Το πρώτο Σπάρταθλον έγινε στις 30 Σεπτεμβρίου του 1983, με τη συμμετοχή 41 δρομέων. Το άστρο του Γιάννη Κούρου έλαμψε από τότε και για τις επόμενες δύο διοργανώσεις. Ο Αρκάδας αθλητής, πριν γράψει ιστορία στο παγκόσμιο στερέωμα των αγώνων υπεραποστάσεων δημιούργησε απίστευτα ρεκόρ στο Σπάρταθλον. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τέσσερις καλύτερες επιδόσεις όλων των εποχών στο Σπάρταθλον ανήκουν στον Κούρο! Τέσσερις ήταν και οι φορές που συμμετείχε στον αγώνα, με τελευταία το 1990, όταν ήδη ζούσε στην Αυστραλία και αγωνιζόταν για τη νέα του πατρίδα. Από ελληνικές παρουσίες στον αγώνα, θα πρέπει να επισημανθεί και η εξαιρετική παρουσία του Κώστα Ρέππου με τις δύο νίκες του σε δύο συνεχόμενες χρονιές (1997, 1998) με πολύ καλή επίδοση (μία από τις 10 καλύτερες που έγιναν ποτέ). Τέλος, θα επισημάνουμε τη 2η θέση του Βασίλη Χαλκιά το 1995.

Δεν υπάρχουν σχόλια: